Với nhiều hoạt động truyền thông sáng tạo, ứng dụng công nghệ xanh và thúc đẩy đổi mới sáng tạo trong doanh nghiệp, Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Thái Nguyên đã góp phần quan trọng vào việc thực hiện hiệu quả Chương trình quốc gia về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả giai đoạn 2019 - 2025, hướng tới phát triển kinh tế xanh, bền vững.

Đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức cộng đồng

Thực hiện Chương trình quốc gia về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả giai đoạn 2019 - 2025, Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Thái Nguyên đã triển khai đồng bộ nhiều hoạt động tuyên truyền, đào tạo, tập huấn nhằm lan tỏa nhận thức và hành động trong cộng đồng doanh nghiệp cũng như người dân.

Trong giai đoạn 2019 - 2025, Sở đã phối hợp với các sở, ban, ngành và địa phương tổ chức hơn 100 lớp tập huấn và 16 hội thảo chuyên đề, thu hút trên 5.000 lượt đại biểu và doanh nghiệp tham dự. Nội dung tập huấn tập trung vào ứng dụng và chuyển giao công nghệ xanh, chuyển đổi số trong doanh nghiệp, đổi mới sáng tạo trong sản xuất kinh doanh, góp phần giảm thiểu tiêu hao năng lượng và hạn chế sử dụng sản phẩm năng lượng hóa thạch. Thông qua công tác tập huấn, tuyên truyền, các doanh nghiệp ngày càng ý thức hơn vấn đề tiết kiệm điện, tiết kiệm năng lượng. Hiệu quả tiết kiệm điện mang lại không chỉ cho nền kinh tế, môi trường, xã hội mà còn mang lại lợi nhuận và nâng cao sức cạnh tranh cho chính doanh nghiệp.

Cùng với đó, công tác truyền thông được triển khai với quy mô rộng và hình thức đa dạng. Trong giai đoạn này, Sở đã phối hợp sản xuất và phát sóng nhiều phóng sự trên Đài Truyền hình Việt Nam, đăng tải nhiều bài viết trên Báo và Phát thanh - Truyền hình Thái Nguyên. Ngoài ra, Sở duy trì đường dây nóng và hộp thư điện tử để tiếp nhận, giải đáp kịp thời các phản ánh, kiến nghị của doanh nghiệp liên quan đến hoạt động sản xuất, ứng dụng công nghệ tiết kiệm năng lượng. Đồng thời, Sở đã tiếp nhận và chuyển hơn 1.600 thông báo về hàng rào kỹ thuật trong thương mại (TBT) của các nước thành viên Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) đến doanh nghiệp trong tỉnh, giúp các đơn vị kịp thời nắm bắt tiêu chuẩn quốc tế, điều chỉnh quy trình sản xuất phù hợp.

Những hoạt động tuyên truyền đồng bộ đó đã góp phần nâng cao nhận thức xã hội về ý nghĩa và tầm quan trọng của việc sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả; tạo môi trường thuận lợi để doanh nghiệp chủ động áp dụng công nghệ xanh, thân thiện môi trường, từng bước hình thành văn hóa tiết kiệm năng lượng trong sản xuất và đời sống.

Ứng dụng công nghệ xanh - Hướng tới phát triển bền vững

Không chỉ dừng lại ở tuyên truyền, Sở Khoa học và Công nghệ còn chủ động triển khai các nhiệm vụ nghiên cứu, ứng dụng và chuyển giao công nghệ trong lĩnh vực năng lượng sạch. Tiêu biểu là đề tài nghiên cứu thiết kế bộ điều khiển thông minh hệ thống điện đa nguồn (gồm điện lưới, máy phát khí gas, điện mặt trời và ắc-quy) ứng dụng cho các trang trại chăn nuôi trên địa bàn tỉnh. Mục tiêu của đề tài là tận dụng nguồn khí gas phát sinh trong chăn nuôi, giảm phát thải khí nhà kính, đồng thời nâng cao hiệu quả sản xuất và kinh tế cho người dân, qua đó đóng góp thiết thực vào phát triển kinh tế - xã hội địa phương.

Cùng với đó, Sở đã đẩy mạnh nghiên cứu, chuyển giao khoa học ứng dụng, huy động các nguồn lực xã hội đầu tư cho khoa học và công nghệ, lấy doanh nghiệp làm trung tâm đổi mới sáng tạo. Tại các hội chợ công thương do tỉnh tổ chức, Sở Khoa học và Công nghệ thường xuyên giới thiệu những mô hình, giải pháp công nghệ tiết kiệm năng lượng như: Hệ thống đo điện năng từ xa trên công tơ cơ khí, giải pháp chiếu sáng đường thông minh tiết kiệm điện năng… Các sáng kiến này không chỉ góp phần giảm chi phí vận hành mà còn mang lại lợi ích lâu dài về môi trường.

Trong công tác quản lý nhà nước, giai đoạn 2019 - 2025, Sở Khoa học và Công nghệ đã thẩm định và cho ý kiến công nghệ đối với 15 dự án đầu tư liên quan lĩnh vực năng lượng. Nhiều dự án quy mô lớn, có tính lan tỏa cao được xem xét như: Dự án Nhà máy phát triển năng lượng TrinaSolar; Dự án Nhà máy điện gió Thiên Long (Chợ Mới); Dự án thủy điện Bộc Bố, Nặm Cắt, Sông Năng; Dự án Nhà máy xử lý chất thải rắn sinh hoạt và phát điện Thái Nguyên; Dự án đường dây và trạm biến áp 110kV Núi Cốc; cùng các dự án khai thác than, sản xuất viên nén gỗ chất đốt…

Thông qua công tác thẩm định, Sở đã kịp thời cho ý kiến đối với các công nghệ lạc hậu, có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường, đồng thời khuyến khích áp dụng công nghệ tiên tiến, thân thiện với môi trường và tiết kiệm năng lượng trong sản xuất.

Bên cạnh đó, hoạt động kết nối cung - cầu công nghệ và xúc tiến chuyển giao công nghệ được tăng cường theo hướng khuyến khích doanh nghiệp đầu tư công nghệ sạch, giảm phát thải khí nhà kính. Sở đã tham mưu tổ chức buổi làm việc với các đại diện khoa học và công nghệ Việt Nam ở nước ngoài nhằm thúc đẩy tìm kiếm, chuyển giao các công nghệ tiên tiến; kết nối doanh nghiệp Thượng Hải (Trung Quốc) với các hiệp hội và doanh nghiệp Thái Nguyên để trao đổi, hợp tác trong lĩnh vực chế tạo thiết bị điện, máy biến áp và các giải pháp năng lượng mới.

Những kết quả trên khẳng định vai trò then chốt của khoa học và công nghệ trong thực hiện mục tiêu sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả. Hoạt động nghiên cứu, chuyển giao và đổi mới sáng tạo đã góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp, hướng đến nền kinh tế xanh, tăng trưởng bền vững và phù hợp với định hướng chuyển đổi năng lượng quốc gia.

Bước sang giai đoạn 2025 - 2030, Sở Khoa học và Công nghệ Thái Nguyên tiếp tục phát huy vai trò cầu nối giữa khoa học công nghệ với sản xuất và đời sống, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ xanh, năng lượng tái tạo và chuyển đổi số trong doanh nghiệp. Đồng thời, ngành sẽ chú trọng khuyến khích đổi mới sáng tạo, nâng cao năng suất - chất lượng sản phẩm, hướng tới phát triển kinh tế tuần hoàn, giảm phát thải khí nhà kính và sử dụng năng lượng hiệu quả. Với những kết quả đạt được, ngành Khoa học và Công nghệ Thái Nguyên đang khẳng định vị trí trung tâm của đổi mới sáng tạo, góp phần tích cực vào mục tiêu xây dựng nền kinh tế năng lượng sạch, phát triển bền vững vì tương lai xanh của tỉnh nhà./.