Dãy phòng học chuyên môn được đầu tư từ nguồn vốn Chương trình MTQG vừa được đưa vào sử dụng sẽ góp phần nâng cao chất lượng dạy và học tại Trường Tiểu học và THCS Xuất Hóa, phường Bắc Kạn

Một trong những dấu ấn nổi bật của Chương trình MTQG là Dự án giải quyết tình trạng thiếu đất ở, nhà ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt cho đồng bào. Từ năm 2022 đến nay, thông qua Chương trình MTQG đã có 1.155 hộ dân được hỗ trợ nhà ở mới; 57 công trình nước sinh hoạt tập trung phục vụ cho 4.659 hộ được xây dựng; 2.326 hộ dân được hỗ trợ mua bể chứa, téc nước. Chương trình cũng đã tạo điều kiện cho người dân tiếp cận phương thức sản xuất mới, hướng tới giảm nghèo bền vững, với hơn 370 hộ được hỗ trợ máy móc, nông cụ chuyển đổi nghề; 303 dự án phát triển sản xuất, trong đó có 65 dự án liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị… Nhờ đó, hàng nghìn hộ đồng bào đã mạnh dạn chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, ứng dụng tiến bộ kỹ thuật, hình thành các vùng sản xuất hàng hóa tập trung.

Bên cạnh đó, chính sách hỗ trợ bảo vệ và phát triển rừng cũng mang lại hiệu quả rõ rệt. Gần 59.000 ha rừng được giao cho cộng đồng và hộ gia đình quản lý, bảo vệ, không chỉ duy trì độ che phủ rừng mà còn tạo thêm thu nhập ổn định cho người dân. Đặc biệt, Chương trình MTQG trợ cấp gần 324 tấn gạo cho hơn 2.000 hộ tham gia bảo vệ rừng, bảo đảm đời sống trong quá trình khoanh nuôi, trồng và chăm sóc rừng. Bà Hoàng Thị Mụi, xã Cẩm Giàng cho biết: “Từ khi tham gia bảo vệ rừng, chúng tôi vừa có thêm gạo ăn, vừa có thêm thu nhập từ việc nhận khoán, đời sống đã bớt khó khăn. Người dân cũng thấy rõ giá trị của rừng và tự giác bảo vệ.”

Nhiều công trình thủy lợi được đầu tư góp phần hoàn thành thêm các tiêu chí nông thôn mới tại xã Cẩm Giàng

Một trong những chuyển biến rõ nét nữa là hạ tầng thiết yếu được quan tâm đầu tư, với 1.031 công trình hạ tầng được xây dựng như: Đường giao thông, công trình thủy lợi, nhà văn hóa, trường học, trạm y tế; trong đó hơn 90% được thực hiện theo cơ chế đặc thù, phát huy tính chủ động của cộng đồng. Nhiều công trình sau khi hoàn thành đã nhanh chóng đi vào sử dụng, đáp ứng nhu cầu dân sinh và phục vụ sản xuất. Đặc biệt, việc đầu tư 553 tuyến đường giao thông nông thôn đã giúp đồng bào đi lại thuận tiện, hàng hóa nông sản có điều kiện tiếp cận thị trường. Cùng với đó, 239 công trình thủy lợi được đưa vào khai thác đã bảo đảm nguồn nước cho sản xuất nông nghiệp. Nhiều địa phương nhờ có hạ tầng đồng bộ đã hoàn thành thêm các tiêu chí nông thôn mới. Đồng chí Dương Ngọc Thuyết, Bí thư xã Chợ Rã cho biết: Các dự án hạ tầng không chỉ là những công trình dân sinh đơn thuần, mà còn là tiền đề để phát triển kinh tế, văn hóa, giáo dục, y tế. Mỗi con đường, mỗi công trình nước sạch hay trường học mới đều góp phần thu hẹp khoảng cách phát triển giữa miền núi và đồng bằng.

Song song với đầu tư hạ tầng, Chương trình MTQG cũng chú trọng đến nâng cao chất lượng giáo dục, đào tạo nghề và chăm sóc sức khỏe cho Nhân dân. Theo đó, đã có 350 lớp đào tạo nghề cho hơn 15.000 học viên được tổ chức; 399 lao động dân tộc thiểu số được hỗ trợ đi làm việc có thời hạn ở nước ngoài, mở ra cơ hội tăng thu nhập và tích lũy kinh nghiệm. Giáo dục dân tộc cũng có bước tiến khi 25 công trình trường học được đầu tư xây dựng; 90 trường phổ thông dân tộc nội trú, phổ thông dân tộc bán trú và trường phổ thông có học sinh bán trú được đầu tư cơ sở vật chất phục vụ chuyển đổi số giáo dục phục vụ việc giảng dạy và học tập trực tuyến; 150 lớp xóa mù chữ được tổ chức, thu hút hơn 3.600 người tham gia, qua đó, nhiều thanh thiếu niên vùng khó khăn có điều kiện tiếp tục học tập, tiếp cận tri thức mới. Trong lĩnh vực y tế, thông qua các chính sách, người dân được tiếp cận các dịch vụ chăm sóc sức khỏe hiện đại, cải thiện sức khoẻ cả về thể chất và tinh thần, tầm vóc, tuổi thọ... 

Lớp tập huấn truyền dạy văn hóa phi vật thể Lượn Cọi của người Tày, xã Bằng Thành được tổ chức từ nguồn vốn Chương trình MTQG 

Chương trình cũng dành nguồn lực bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc gắn với du lịch. Cụ thể, đã có 340 di sản văn hóa truyền thống được kiểm kê, sưu tầm; 36 thiết chế văn hóa thể thao được xây dựng và hàng trăm nhà văn hóa thôn hỗ trợ trang thiết bị. Nhiều giá trị văn hóa của đồng bào Tày, Nùng, Dao, Mông… được khôi phục, trở thành điểm nhấn thu hút khách du lịch. Bên cạnh đó, việc triển khai 381 tổ truyền thông cộng đồng, 11 mô hình sinh kế do phụ nữ làm chủ đã góp phần nâng cao nhận thức về bình đẳng giới, giảm định kiến trong gia đình và cộng đồng. Những mô hình này không chỉ giúp phụ nữ mạnh dạn khởi nghiệp, mà còn góp phần tạo việc làm và tăng thu nhập cho gia đình.

Chia sẻ về hiệu quả chương trình, bà Hoàng Thị Lịch, Trưởng thôn Cốc Càng, xã Xuân Dương cho biết: Chưa bao giờ bà con trong thôn được hưởng nhiều chính sách thiết thực như vậy. Từ đường làng, nhà văn hóa cho đến nhà ở, nước sinh hoạt đều được đầu tư. Người dân phấn khởi, tin tưởng hơn vào chính sách của Đảng, Nhà nước.

Từ thực tế cho thấy, Chương trình MTQG được triển khai thời gian qua không chỉ giải quyết những nhu cầu trước mắt mà đã thực sự tạo nền tảng phát triển lâu dài cho đồng bào dân tộc thiểu số. Sự đồng bộ từ hỗ trợ sản xuất, xây dựng hạ tầng, chăm lo an sinh đến bảo tồn văn hóa chính là yếu tố then chốt, góp phần giúp các địa phương khu vực phía Bắc tiếp tục bứt phá, rút ngắn khoảng cách với các địa phương khu vực phía Nam của tỉnh Thái Nguyên giai đoạn tiếp theo.