Trung tâm TP. Thái Nguyên được xây dựng ngày càng văn minh, hiện đại. (Ảnh: Mạnh Thắng)

Những thành tựu

Sau hơn 3 năm nỗ lực phấn đấu, quyết tâm thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, Nghị quyết Đảng bộ tỉnh lần thứ XX, Thái Nguyên đã đạt những kết quả quan trọng: Kinh tế phục hồi và tăng trưởng ổn định, tốc độ tăng tổng sản phẩm trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2021 - 2023 bình quân đạt 6,65%/năm, cao hơn bình quân chung cả nước. Cơ cấu kinh tế của tỉnh dần chuyển dịch theo hướng tích cực, tăng nhanh tỷ trọng công nghiệp, xây dựng, thương mại và dịch vụ; quy mô kinh tế không ngừng được mở rộng; thu ngân sách luôn nằm trong tốp 18 tỉnh cao nhất cả nước. Năm 2023, thu ngân sách đạt 20.196 tỷ đồng, xếp thứ 16/63 tỉnh, thành phố trong cả nước; là một trong các tỉnh tự cân đối được thu chi và có điều tiết về ngân sách Trung ương. Hoạt động xuất nhập khẩu và thị trường nội địa cũng phát triển khá đồng bộ. Kể từ năm 2020 đến nay, Thái Nguyên luôn trong tốp 5 địa phương có kim ngạch xuất khẩu cao nhất cả nước với tổng giá trị xuất khẩu hàng năm ở mức từ 26 - 31 tỷ USD.

Nông nghiệp của tỉnh cũng phát triển bền vững, ổn định; nhiều sản phẩm đã khẳng định thương hiệu; tiêu biểu nhất là các sản phẩm từ cây chè. Đến năm 2023, toàn tỉnh có 118/126 xã đạt chuẩn nông thôn mới; có 5 đơn vị cấp huyện hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới và đạt chuẩn nông thôn mới. Mới đây, Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định công nhận huyện Định Hóa đạt chuẩn nông thôn mới năm 2023. Kết cấu hạ tầng của tỉnh được tập trung đầu tư xây dựng ngày càng đồng bộ, hiện đại; diện mạo từ đô thị đến nông thôn có nhiều khởi sắc; nhiều dự án công trình giao thông trọng điểm được triển khai trên địa bàn. GRDP bình quân đầu người năm 2023 đạt 113 triệu đồng, đứng thứ nhất trong 14 tỉnh trung du miền núi phía Bắc.

Công tác cải cách thủ tục hành chính và chuyển đổi số luôn được chú trọng. Năm 2023, Thái Nguyên tiếp tục duy trì vị trí thứ 2/63 tỉnh, thành phố về Chỉ số hài lòng của người dân đối với sự phục vụ của cơ quan hành chính Nhà nước (SIPAS); đứng thứ 2 về Chỉ số hiệu quả quản trị và hành chính công cấp tỉnh (PAPI); đứng thứ 6 về Chỉ số cải cách hành chính cấp tỉnh (PAR INDEX) và đứng thứ 8 cả nước về chuyển đổi số. Các lĩnh vực văn hóa, an sinh xã hội, y tế, giáo dục đều được quan tâm thực hiện. Công tác đối ngoại ngày càng được đẩy mạnh; quốc phòng, an ninh và trật tự an toàn xã hội luôn được đảm bảo giữ vững.

Thực hiện thủ tục hải quan tại Đội nghiệp vụ Hải quan Yên Bình (thuộc Chi cục Hải quan Thái Nguyên)

Giải pháp đột phá

Trước hết, tỉnh đã chú trọng công tác quy hoạch, thực hiện quy hoạch. UBND tỉnh đã chỉ đạo quyết liệt các cấp, các ngành trong công tác lập Quy hoạch tỉnh, đây là cơ sở quan trọng để Thái Nguyên lãnh đạo, chỉ đạo và quản lý toàn diện, thống nhất trong phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh, hội nhập, đối ngoại trên địa bàn tỉnh. Ngay sau khi Quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, UBND tỉnh Thái Nguyên đã và đang tích cực triển khai các bước để thực hiện quản lý quy hoạch cũng như tổ chức triển khai các nội dung theo Quy hoạch tỉnh gắn với chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn. Đến nay, trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên đã có 03 huyện được phê duyệt quy hoạch vùng huyện là Phú Bình, Đại Từ và Định Hóa. Các huyện còn lại đang tích cực lập đồ án quy hoạch. Toàn tỉnh có 9/9 huyện, thành phố đã được phê duyệt điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất cấp huyện thời kỳ 2021 - 2030; lập, điều chỉnh quy hoạch chung TP. Thái Nguyên, TP. Sông Công, TP. Phổ Yên. HĐND tỉnh Thái Nguyên đã thông qua quy hoạch chung, quy hoạch phân khu đối với 4 khu công nghiệp mới, có quy mô lớn nằm trong Quy hoạch tỉnh; 1 khu công nghệ thông tin tập trung nhằm tạo quỹ đất để thu hút đầu tư.

Xác định chuyển đổi số là xu hướng và động lực để phát triển trong thời kỳ mới, ngày 31/12/2020, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh đã ban hành Nghị quyết số 01-NQ/TU về Chương trình chuyển đổi số tỉnh Thái Nguyên giai đoạn 2021 - 2025, định hướng đến năm 2030; là một trong những tỉnh đầu tiên trong cả nước ban hành Nghị quyết về Chương trình chuyển đổi số; với mục tiêu là phấn đấu đưa Thái Nguyên trở thành Trung tâm chuyển đổi số của khu vực trung du miền núi phía Bắc, đến năm 2025 thuộc nhóm 15 tỉnh, thành phố dẫn đầu cả nước về chuyển đổi số. Hai năm liên tiếp (2021, 2022), Thái Nguyên đứng thứ 8/63 tỉnh, thành phố trên cả nước về chuyển đổi số. Tỷ trọng giá trị tăng thêm của kinh tế số trong GRDP tỉnh Thái Nguyên năm 2023 đạt 34,1%, đứng thứ 3 cả nước. Tỉnh Thái Nguyên đã tập trung triển khai Đề án phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022 - 2025, tầm nhìn đến năm 2030 (Đề án 06) và đạt được nhiều kết quả tích cực.

Phát triển kết cấu hạ tầng đồng bộ, tạo động lực phát triển kinh tế - xã hội trong đó hạ tầng giao thông được xác định là một trong những khâu đột phá có vai trò “mở đường”, Thái Nguyên đang tập trung đẩy nhanh tiến độ thực hiện và hoàn thành các dự án, công trình trọng điểm, mang tính liên kết vùng như: Dự án tuyến đường liên kết, kết nối các tỉnh Thái Nguyên, Bắc Giang và Vĩnh Phúc, dự án có tổng chiều dài 42 km, tổng mức đầu tư 4.204 tỷ đồng; Dự án đường Vành đai V (đoạn từ huyện Phú Bình nối với tỉnh Bắc Giang); Đường kết nối ĐT.265 (xã Bình Long, huyện Võ Nhai) đi Bắc Giang; phối hợp với Bộ Giao thông Vận tải triển khai đầu tư Dự án xây dựng đường Hồ Chí Minh đoạn Chợ Chu - Ngã ba Trung Sơn...

Từ các trục giao thông quan trọng kể trên sẽ mở ra không gian mới để phát triển các dự án hạ tầng khu, cụm công nghiệp; hạ tầng thương mại, dịch vụ, khu đô thị. Trong 6 tháng đầu năm 2024, tỉnh Thái Nguyên đã được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận chủ trương đầu tư Khu công nghiệp Sông Công II, giai đoạn II với tổng mức đầu tư gần 4.000 tỷ đồng, diện tích 296 ha. UBND tỉnh cũng đã thành lập mới 6 cụm công nghiệp nằm ven tuyến đường Vành đai V và tuyến đường liên kết, kết nối các tỉnh Thái Nguyên, Bắc Giang và Vĩnh Phúc. Ngoài ra, dọc tuyến đường liên kết, kết nối các tỉnh Thái Nguyên, Bắc Giang và Vĩnh Phúc, đường Vành đai V, hiện đang quy hoạch khu công nghiệp - đô thị - dịch vụ Tây Phổ Yên, Khu công nghiệp Yên Bình 2, Khu công nghiệp Yên Bình 3, Khu công nghệ thông tin tập trung Yên Bình. Các tuyến đường cũng giúp kết nối sân golf Glory tại xã Thành Công (TP. Phổ Yên), cụm công nghiệp Quân Chu, cụm công nghiệp Cát Nê - Ký Phú và 2 sân golf tại thị trấn Quân Chu (Khu tổ hợp văn hóa thể dục thể thao sân golf Quân Chu và Khu thể thao sân golf tại thị trấn Quân Chu và xã Cát Nê), Khu du lịch hồ Núi Cốc.

Cùng với hạ tầng giao thông, để đảm bảo cho thu hút đầu tư, phát triển các khu, cụm công nghiệp, các khu đô thị, tỉnh Thái Nguyên cũng hết sức quan tâm thu hút đầu tư phát triển hạ tầng điện. UBND tỉnh cũng đã tổ chức nhiều buổi làm việc với Tổng Công ty Điện lực miền Bắc nhằm triển khai đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án đầu tư mạng lưới điện trên địa bàn tỉnh theo quy hoạch nhằm đảm bảo kịp thời cung ứng điện đáp ứng nhu cầu sản xuất, kinh doanh trên địa bàn tỉnh cũng như các địa phương lân cận. Trong đó, Dự án Trạm biến áp 220 KV Phú Bình 2 và đường dây 220 KV Phú Bình 2 rẽ Thái Nguyên - Bắc Giang đã được UBND tỉnh chấp thuận chủ trương đầu tư. Hiện nay, Tổng Công ty Điện lực miền Bắc, Tổng Công ty truyền tải điện quốc gia đang đề xuất triển khai đầu tư một số dự án điện lớn trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên.

Sản xuất dây sạc điện thoại tại Công ty TNHH KSD Vina (KCN Điềm Thụy, Thái Nguyên)

Có thể thấy, đến thời điểm hiện tại, nhiều chỉ tiêu kinh tế - xã hội tỉnh Thái Nguyên đã thực hiện đạt và vượt mục tiêu giai đoạn 2020 - 2025, trong đó có những chỉ tiêu quan trọng như: Giá trị sản xuất nông lâm nghiệp, thủy sản; giá trị xuất nhập khẩu, xây dựng nông thôn mới; giảm tỷ lệ hộ nghèo… Tuy nhiên vẫn còn những khó khăn bất cập tác động bởi các yếu tố bên ngoài ảnh hưởng tới tốc độ tăng trưởng kinh tế của tỉnh, hoạt động sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp. Thời gian còn lại của nhiệm kỳ 2020 - 2025 không còn nhiều, vì vậy, để có thể hoàn thành thắng lợi các mục tiêu nhiệm vụ mà Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XX đề ra cần có sự nỗ lực rất lớn và nhiều giải pháp quyết liệt, đồng bộ, trong đó có việc tiếp tục thực hiện các giải pháp đột phá để đẩy nhanh tốc độ phát triển. Điều này cần có sự nỗ lực cao nhất của cả hệ thống chính trị, cộng đồng doanh nghiệp và người dân.