Đông đảo thành viên hội khuyến học các xã, phường, các huyện trên địa bàn tỉnh tham gia Chương trình Tọa đàm về phong trào “Bình dân học AI” do Hội Khuyến học tỉnh Thái Nguyên tổ chức

Thái Nguyên là nơi từng có nhiều đóng góp to lớn cho sự nghiệp giáo dục cách mạng trong kháng chiến, đồng thời là một trong những địa phương có truyền thống hiếu học tiêu biểu của cả nước. Ngày nay, với vai trò là trung tâm kinh tế - xã hội của vùng trung du và miền núi phía Bắc, Thái Nguyên có điều kiện thuận lợi, đồng thời cũng mang trên mình trọng trách đi đầu trong các phong trào đổi mới sáng tạo, ứng dụng công nghệ cao và chuyển đổi số. Trong dòng chảy ấy, chương trình “Bình dân học AI” không chỉ là một sáng kiến mang tính giáo dục, mà còn thể hiện tầm nhìn chiến lược và khát vọng phát triển bền vững của tỉnh. 

Chương trình “Bình dân học AI” được UBND tỉnh Thái Nguyên triển khai theo Kế hoạch số 237/KH-UBND ngày 13/12/2024. Với mục tiêu tổng quát là giúp người dân tiếp cận và từng bước làm chủ trí tuệ nhân tạo, chương trình hướng tới việc nâng cao năng suất lao động, cải thiện chất lượng sống, đồng thời kết nối người lao động với kho tri thức nhân loại rộng lớn. Một trong những điểm nhấn của chương trình là đề cao tư duy “AI First” - tức là ưu tiên ứng dụng AI trong giải quyết công việc, từ đó dần hình thành nên văn hóa “AI xứ trà” - bản sắc riêng có của người Thái Nguyên trong thời đại công nghệ.

Ảnh hái chè được tạo bởi AI sau khi thành viên Hợp tác xã Chè La Bằng, huyện Đại Từ được đào tạo kỹ năng AI cơ bản. (Ảnh: Hứa Văn Thịnh)

Không chỉ đơn thuần truyền đạt kiến thức, chương trình “Bình dân học AI” hướng đến xây dựng tư duy công nghệ nền tảng cho người dân, đặc biệt là những nhóm đối tượng vốn ít có điều kiện tiếp cận công nghệ như lao động phổ thông, nông dân, người cao tuổi, học sinh - sinh viên ở vùng sâu, vùng xa. Đây là một bước chuyển mình mang tính toàn diện, khi AI không còn là khái niệm xa lạ mà trở thành công cụ thiết thực phục vụ công việc, học tập, sản xuất, kinh doanh và đời sống.

Chương trình được thiết kế với 5 bậc trình độ, phù hợp với khả năng và nhu cầu tiếp cận khác nhau của người học. Bậc đầu tiên là làm quen với AI qua các ứng dụng cơ bản như soạn thảo văn bản, hỗ trợ dịch thuật, viết thư xin việc, lên kế hoạch cá nhân. Bậc thứ hai tập trung vào khả năng xử lý đa phương tiện và truyền thông như tạo ảnh, chỉnh sửa video, lồng tiếng và thuyết minh. Bậc ba phát triển tư duy chuyên nghiệp, ứng dụng AI để giải quyết các tình huống công việc phức tạp. Bậc bốn là quản trị dữ liệu và tri thức - sử dụng AI trong tổ chức, phân tích và khai thác thông tin. Bậc cao nhất là sáng tạo và đổi mới, giúp người học chủ động tạo ra sản phẩm, ý tưởng mới dựa trên công cụ trí tuệ nhân tạo.

Trong số các lĩnh vực hưởng ứng tích cực phong trào “Bình dân học AI”, ngành Giáo dục Thái Nguyên đang đóng vai trò tiên phong. Ngày 13/3/2025, Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Thái Nguyên đã ban hành Kế hoạch số 686/KH-SGDĐT để triển khai thực hiện chương trình “Bình dân học AI” trong toàn ngành. Từ cấp Sở đến các cơ sở giáo dục, chương trình được quán triệt, tổ chức bài bản và đồng bộ với nhiều hình thức linh hoạt. Sở đã tổ chức 2 hội nghị tập huấn cấp tỉnh, 34 lớp tập huấn chuyên môn, thu hút hơn 9.000 lượt cán bộ, giáo viên, nhân viên tham gia. Nhiều trường học đã chủ động phối hợp với các trường đại học, doanh nghiệp công nghệ để tổ chức đào tạo thực hành, giúp giáo viên và học sinh biết cách khai thác hiệu quả AI trong dạy và học.

Những kết quả ban đầu rất đáng ghi nhận: Ngành giáo dục Thái Nguyên đã xây dựng được cơ sở dữ liệu tập trung toàn ngành; triển khai thành công các nền tảng quản lý số cho giáo viên, học sinh, tài chính và học bạ điện tử; phổ cập ứng dụng học trực tuyến, thư viện số, y tế học đường thông minh; thúc đẩy thanh toán học phí không dùng tiền mặt và xử lý thủ tục hành chính trực tuyến. An toàn thông tin cũng được đảm bảo theo các cấp độ quy định, tạo nền tảng vững chắc cho việc ứng dụng AI trong toàn ngành.

Cô giáo Mai Thuỳ Linh, Trường THPT Phú Lương luyện AI hàng ngày để tạo ra các bài giảng thu hút học sinh

Cô giáo Mai Thùy Linh, Trường THPT Phú Lương, là một trong những người tiên phong tích cực ứng dụng AI vào giảng dạy. Cô cho biết, AI đã giúp cá nhân hóa quá trình học tập cho từng học sinh, từ việc soạn giáo án phù hợp năng lực, hỗ trợ nhận xét bài viết, đến thiết kế video bài giảng sinh động với hình ảnh, âm thanh, nhân vật minh họa và lồng tiếng tự động. Cùng với đó, cô luyện tập AI hàng ngày để nâng cao kỹ năng và mỗi ngày lại có thêm một kho tài liệu mới, sáng tạo hơn để phục vụ học sinh. Nhờ vậy, bài giảng trở nên gần gũi, sinh động và hiệu quả rõ rệt.

Theo ông Nguyễn Quang Lập, Phó Trưởng phòng Quản lý chất lượng, Sở Giáo dục và Đào tạo, đến thời điểm hiện tại đã có hơn 22.000 cán bộ, giáo viên trong toàn ngành tham gia luyện tập AI thông qua nền tảng trực tuyến luyenai.vn và đạt được các cấp độ từ Đẳng 0 đến Đẳng 5. Các sản phẩm sáng tạo được chia sẻ trên mạng xã hội, thể hiện tinh thần học tập nghiêm túc, đổi mới phương pháp dạy học và làm việc chủ động của toàn ngành giáo dục.

Không chỉ riêng ngành giáo dục, các sở, ban, ngành, đoàn thể, doanh nghiệp, người dân và đặc biệt là thanh niên trên địa bàn tỉnh cũng đang tích cực tham gia chương trình “Bình dân học AI”. Phong trào này lan tỏa rộng rãi thông qua nền tảng “Xứ trà học AI”, các cộng đồng chia sẻ sản phẩm học tập trên Facebook, Zalo, YouTube… tạo nên không khí học tập sôi nổi, đầy cảm hứng trong cộng đồng.

Ông Đào Ngọc Tuất, Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ chia sẻ về Phong trào “Bình dân học AI”

Ông Đào Ngọc Tuất, Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ nhấn mạnh: “Chúng tôi không kỳ vọng mọi người đều trở thành chuyên gia AI, nhưng kỳ vọng mỗi người dân đều có thể hiểu và khai thác lợi ích mà AI mang lại, dù là để viết văn bản, lập kế hoạch kinh doanh, hỗ trợ con cái học tập hay chăm sóc sức khỏe. Phong trào ‘Bình dân học AI’ là một hành trình chuyển hóa nhận thức, từ tiếp nhận thụ động sang chủ động tìm hiểu, từ ngại ngùng thử nghiệm sang hào hứng sáng tạo”.

Có thể khẳng định rằng, chương trình “Bình dân học AI” tại Thái Nguyên đang từng bước đưa trí tuệ nhân tạo đến gần hơn với cộng đồng. Bằng cách tiếp cận thân thiện, phù hợp với mọi đối tượng, chương trình không chỉ trang bị cho người dân công cụ làm việc hiệu quả hơn, mà còn trao quyền để mỗi cá nhân tự tin làm chủ cuộc sống trong kỷ nguyên số. Đây là bước đi quan trọng giúp Thái Nguyên hiện thực hóa mục tiêu xây dựng xã hội số, kinh tế số, góp phần đưa địa phương trở thành điểm sáng trong công cuộc chuyển đổi số quốc gia.