Sáng 31/7, Diễn đàn Chuyển đổi Xanh và Ngày hội Tái chế 2025 do Hội Doanh nghiệp Hàng Việt Nam Chất lượng cao (HVNCLC) phối hợp với Trung tâm Nghiên cứu kinh doanh và Hỗ trợ doanh nghiệp (BSA), Chương trình HVNCLC - Chuẩn hội nhập và Công ty BSAS tổ chức đã thu hút đông đảo các nhà hoạch định chính sách, chuyên gia và cộng đồng doanh nghiệp tham dự.

Chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Văn Được phát biểu khai mạc Diễn đàn. Ảnh: Nguyễn Thủy.

Rác thải là tài nguyên 

Phát biểu khai mạc diễn đàn, Chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Văn Được cho biết, thành phố vừa được Viện nghiên cứu Gensler xếp hạng trong Top 2 đô thị giữ chân cư dân tốt nhất thế giới. Đây là tín hiệu tích cực sau giai đoạn tái cấu trúc hành chính và vận hành bộ máy mới khi sáp nhập ba địa phương: TP.HCM, Bà Rịa - Vũng Tàu, Bình Dương.

Theo ông Nguyễn Văn Được, chuyển đổi xanh không còn là lựa chọn mà là xu thế bắt buộc, trong bối cảnh biến đổi khí hậu diễn biến phức tạp, chuỗi cung ứng toàn cầu tái định hình theo tiêu chuẩn ESG, và không gian đô thị không ngừng mở rộng.

“Chuyển đổi xanh không chỉ là giải pháp bảo vệ môi trường, mà còn là chiến lược phát triển nhằm bảo đảm an ninh kinh tế, năng lực cạnh tranh và khả năng thu hút đầu tư”, Chủ tịch UBND TP.HCM nhấn mạnh và cho biết, TP.HCM xác định ba hướng đổi mới chiến lược.

Về hạ tầng, thành phố sẽ xây dựng hệ sinh thái giao thông xanh và thông minh, lấy tuyến metro số 1 làm trục kết nối các phương tiện công cộng thân thiện môi trường.

Về tư duy kinh tế tuần hoàn, rác thải sẽ được xem là tài nguyên, từ phân loại tại nguồn, tái chế pin xe điện đến phát điện từ rác.

Về phát triển công nghiệp, thành phố chuyển từ thu hút đầu tư số lượng sang thu hút đầu tư chất lượng cao, với trọng tâm là công nghệ cao, kinh tế số và kinh tế sinh thái.

Ba trụ cột được thành phố ưu tiên gồm: thể chế linh hoạt, khoa học công nghệ dẫn dắt và doanh nghiệp tiên phong. Các sở ngành được yêu cầu đổi mới tư duy quản lý, chủ động tháo gỡ rào cản và tạo điều kiện cho doanh nghiệp, trung tâm nghiên cứu, start-up công nghệ môi trường phát triển.

Chủ tịch UBND TP.HCM cũng khẳng định, người dân và cộng đồng doanh nghiệp đóng vai trò trung tâm trong chuyển đổi xanh. “Chuyển đổi xanh phải bắt đầu từ những công dân, những cộng đồng dân cư với thói quen tiêu dùng bền vững, lối sống thân thiện môi trường. Cùng nhau, chúng ta có thể biến TP.HCM thành biểu tượng phát triển xanh, bền vững trong kỷ nguyên mới", Chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Văn Được nói.

Phó Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương Huỳnh Thành Đạt gửi lời cảm ơn đến các doanh nghiệp, tổ chức và cá nhân đã đồng hành cùng Chính phủ trong thực hiện mục tiêu phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050 - một cam kết quốc tế mạnh mẽ của Việt Nam tại Hội nghị COP26. Ảnh: Nguyễn Thủy.

Đồng hành thúc đẩy chuyển đổi xanh quốc gia

Theo ông Huỳnh Thành Đạt, Phó Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, chuyển đổi xanh là yêu cầu tất yếu trong hành trình phát triển bền vững của Việt Nam. Đây là xu hướng toàn cầu, đồng thời là chiến lược nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, bảo đảm an ninh năng lượng và môi trường sống cho các thế hệ tương lai.

Khu vực doanh nghiệp, đặc biệt doanh nghiệp tư nhân là trung tâm của hệ sinh thái đổi mới sáng tạo xanh. Điều này được khẳng định trong hai Nghị quyết quan trọng của Bộ Chính trị (Nghị quyết 57-NQ/TW về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia và Nghị quyết 68-NQ/TW về phát triển kinh tế tư nhân).

Hai nghị quyết này định vị doanh nghiệp là chủ thể đổi mới, với các chính sách hỗ trợ mạnh mẽ về tài chính, thuế, đất đai, tín dụng… nhằm thúc đẩy đầu tư vào R&D, công nghệ sạch và mô hình sản xuất xanh - số.

Ông Huỳnh Thành Đạt cũng cho biết, Chính phủ đang tích cực hoàn thiện hệ thống pháp luật nhằm tạo hành lang thuận lợi cho phát triển kinh tế xanh, bao gồm Luật Khoa học và Công nghệ, Luật Công nghiệp công nghệ số. Đồng thời, đang gấp rút ban hành các tiêu chuẩn, quy chuẩn liên quan đến tín chỉ carbon, công nghệ sạch, sản xuất xanh nhằm giúp doanh nghiệp hội nhập sâu hơn vào chuỗi cung ứng toàn cầu.

Song song đó, Quỹ Đổi mới công nghệ quốc gia, các trung tâm chuyển giao công nghệ xanh, khu công nghiệp sinh thái và vùng đổi mới sáng tạo xanh đang được mở rộng khắp cả nước.

Ban tổ chức đã trao gói hỗ trợ “Chuyển đổi xanh trong doanh nghiệp 2025” trị giá 1 tỷ đồng cho 9 doanh nghiệp vừa và nhỏ, giúp từng bước nâng cao hệ thống quản lý chất lượng, giảm phát thải, hướng đến nền kinh tế tuần hoàn và thân thiện với môi trường. Ảnh: Nguyễn Thủy.

Một trong những trụ cột quan trọng khác là phát triển hạ tầng dữ liệu và công nghệ nền tảng. "Nhà nước đang ưu tiên nguồn lực xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia và dữ liệu mở phục vụ doanh nghiệp trong quản trị phát thải, tối ưu tài nguyên. Các nền tảng số trong quản lý năng lượng, nông nghiệp thông minh, logistics xanh… sẽ được khuyến khích ứng dụng công nghệ AI, IoT, blockchain, vật liệu mới và năng lượng tái tạo", ông Huỳnh Thành Đạt nói và nhấn mạnh thêm, cần thúc đẩy truyền thông để lan tỏa nhận thức chuyển đổi xanh, không chỉ “xanh trong hành động” mà phải “xanh trong tư duy”.

Ông cũng cho biết, Chính phủ sẽ tiếp tục tháo gỡ rào cản tiếp cận tài chính xanh, khuyến khích phản biện chính sách từ thực tiễn doanh nghiệp, đặc biệt là từ khối doanh nghiệp nhỏ và khởi nghiệp đổi mới sáng tạo.

Phó Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương đề nghị các doanh nghiệp chủ động xây dựng chiến lược dài hạn, đầu tư đổi mới công nghệ, tối ưu sử dụng tài nguyên, giảm phát thải và nâng cao chất lượng sản phẩm, đáp ứng yêu cầu ngày càng khắt khe từ thị trường quốc tế.

Ông Huỳnh Thành Đạt kỳ vọng, Diễn đàn sẽ là không gian kết nối tầm nhìn và hành động, góp phần xây dựng hệ sinh thái đổi mới sáng tạo xanh, hướng tới một nền kinh tế xanh, có trách nhiệm và bền vững.

Trong khuôn khổ diễn đàn diễn ra lễ ký kết biên bản ghi nhớ giữa Hội Doanh nghiệp Hàng Việt Nam Chất lượng cao và Công ty Cổ phần Tái chế Bao bì PRO Việt Nam; giữa Hội Doanh nghiệp Hàng Việt Nam Chất lượng cao với Đại học Quốc gia TP.HCM, đánh dấu bước đi thiết thực trong kết nối tri thức, công nghệ và doanh nghiệp, tạo nền tảng cho hành trình chuyển đổi xanh lâu dài. Ảnh: Nguyễn Thủy.

Trong khuôn khổ Diễn đàn, các chuyên gia cùng “mổ xẻ” nhiều vấn đề, những tầm nhìn chiến lược, cũng như những mô hình triển khai thực tế. Qua đó, nhận diện những thách thức, để đưa ra những sáng kiến, giải pháp thúc đẩy chuyển đổi xanh phù hợp với TP.HCM nói riêng và Việt Nam nói chung.