Kiev đang tiếp nhận lô máy bay trực thăng do Nga sản xuất, mà Mỹ ban đầu dự định sẽ gửi cho Afghanistan. Trong ảnh, một chiếc Mi-17 cất cánh từ Sân bay Kabul, ngày 29/5/2013. Ảnh: US Army

Theo kênh RT (Nga), chính quyền Tổng thống Biden đã xúc tiến việc chuyển giao 5 máy bay trực thăng vận tải do Nga sản xuất cho Kiev, trong bối cảnh Washington nghi ngờ Moskva chuẩn bị “xâm lược” Ukraine bất cứ khi nào. Các máy bay trực thăng Mi-17 ban đầu được Mỹ mua của Nga để trang bị cho chính phủ Afghanistan, trước khi chế độ này sụp đổ trước Taliban vào tháng 8/2021.

Thư ký báo chí Nhà Trắng Jen Psaki hôm 21/1 xác nhận rằng Quốc hội Mỹ đã được thông báo về động thái trên. Theo đó, các vũ khí trong chương trình Các Hạng mục Quốc phòng Dư thừa sẽ được chuyển giao cho Ukraine. Trước đó, ngày 20/1, Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết đây là "vụ chuyển giao nhanh nhất từ trước đến nay" của chính phủ Mỹ.

Lô máy bay trực thăng Nga nói trên hiện đã ở Ukraine. Đây là những máy bay được quân đội Mỹ đặt mua với dự định gửi chúng đến Afghanistan cho đến khi kế hoạch bị phá vỡ bởi cuộc tiếp quản của phong trào Taliban.

Theo tờ Foreign Policy, tháng 11 năm ngoái, Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Alexey Reznikov đã đề nghị Lầu Năm Góc trang bị cho Kiev số máy bay nói trên, cùng với số đạn dược vốn dự định chuyển gio cho quân đội Afghanistan. 

Mỹ đã nhiều lần nhắc lại tuyên bố của Ukraine về một cuộc "xâm lược" sắp xảy ra của Nga kể từ tháng 11/2021, trong khi Moskva liên tục phủ nhận, khẳng định cáo buộc này là những thông tin giả, đồng thời nhấn mạnh sự cần thiết của các cuộc đàm phán với Mỹ và NATO về đảm bảo an ninh ở châu Âu.

Trực thăng Mi-17 được thiết kế vào cuối những năm 1970 như một bản nâng cấp của vận tải cơ Mi-8. Nó vẫn được gọi là Mi-8M trong biên chế của Nga, Mi-17 chỉ là định danh xuất khẩu của máy bay này. Hiện nay, Mi-17 vẫn đang được sản xuất tại nhà máy trực thăng ở Kazan, phía đông Moskva.

Lầu Năm Góc đã chi khoảng 648 triệu USD vào giữa năm 2010 để mua 30 chiếc trực thăng Mi-17 cho Quân đội Quốc gia Afghanistan (ANA), và yêu cầu Quốc hội cấp kinh phí cho 10 chiếc khác, nhưng cơ quan này bị chỉ trích vì không mua máy bay do Mỹ sản xuất.

Các quan chức quân sự Mỹ lập luận rằng Mi-17 được thiết kế phù hợp hơn vớiAfghanistan, người Afghanistan quen thuộc với nó hơn và máy bay của Nga dễ vận hành hơn so với những chiếc Blackhawk hoặc Hueys do Mỹ sản xuất.

Xe bọc thép M117 của Mỹ được lực lượng Taliban mang diễu hành ở Kabul sau khi giành quyền kiểm soát Afghanistan. Ảnh: Reuters