Sản phẩm OCOP Thái Nguyên tham gia Triển lãm 80 năm hành trình "Độc lập - Tự do - Hạnh phúc" tại Hà Nội

OCOP - Cú hích cho kinh tế nông thôn

Ra đời từ năm 2018, Chương trình OCOP không chỉ là một sáng kiến kinh tế mà còn là chiến lược tổng hợp, tích hợp giữa kinh tế, văn hóa, xã hội và môi trường. Với nhiều nỗ lực của toàn tỉnh, đến nay, Thái Nguyên có 575 sản phẩm OCOP đạt từ 3 đến 5 sao, trong đó có 10 sản phẩm đạt 5 sao quốc gia. Hàng nghìn chủ thể OCOP, bao gồm hợp tác xã, doanh nghiệp và cơ sở sản xuất đã tham gia chương trình, tạo nên mạng lưới sản xuất và tiêu thụ rộng khắp. Đáng chú ý, giá thành các sản phẩm OCOP tăng hơn trước khi được chứng nhận, phản ánh sự cải thiện về chất lượng và giá trị thị trường.

Được mệnh danh là “Đệ nhất danh trà” của Việt Nam, Thái Nguyên từ lâu đã trở thành cái nôi của những sản phẩm trà chất lượng cao, chinh phục trái tim của người yêu trà cả nước. Từ lợi thế đó, các doanh nghiệp đã phát triển đa dạng các sản phẩm trà. Trong hành trình nâng tầm giá trị nông sản, chè Thái nguyên đã vươn mình mạnh mẽ. Giá trị cây chè và sản phẩm trà ngày càng gia tăng, có nhiều sản phẩm thương hiệu, hiệu quả kinh tế, sức cạnh tranh cao trên thị trường. Đến nay, toàn tỉnh đã có gần 200 sản phẩm trà được công nhận OCOP.  Đặc biệt, đến nay nhãn hiệu tập thể “Chè Thái Nguyên” đã được bảo hộ tại 6 quốc gia và vùng lãnh thổ (Hoa Kỳ, Trung Quốc, Nga, Nhật Bản, Hàn Quốc và Đài Loan); chỉ dẫn địa lý “Tân Cương” đã được bảo hộ tại Liên minh Châu Âu. Những giá trị đó được người dân gìn giữ, phát triển, nâng tầm giá trị nông sản địa phương.

Tại xã Tân Cương, một trong 4 vùng “tứ đại danh trà” của Thái Nguyên, người dân đã bền bỉ, từng bước đưa thương hiệu sản phẩm vươn xa. Bằng kinh nghiệm trồng và chế biến chè truyền thống qua nhiều thế hệ, người dân nơi đây đã duy trì và phát triển nền kinh tế nông nghiệp đặc trưng từ sản phẩm chè. Trong đó, Hợp tác xã (HTX) Chè Hảo Đạt đã ấp ủ mong muốn phát triển, nâng tầm giá trị thương hiệu chè không chỉ cho HTX mà còn cho toàn bộ vùng đất Tân Cương. Từ phương pháp canh tác truyền thống, HTX đã từng ước chuyển dần sang ứng dụng công nghệ hiện đại. Sau nhiều năm nỗ lực, HTX Chè Hảo Đạt đã có 2 sản phẩm đã vinh dự đạt chứng nhận OCOP 5 sao cấp quốc gia là chè đinh, chè tôm nõn. Từ đây, giá trị sản phẩm chè ngày càng được nâng lên, tạo đà tăng trưởng kinh tế bền vững và tạo động lực cho bà con nông dân, khuyến khích họ tiếp tục gắn bó và phát triển cây chè.

Chế biến sản phẩm chè tại HTX Chè Hảo Đạt

Bà Đào Thanh Hảo, Giám đốc HTX Chè Hảo Đạt cho biết, với tất cả tâm huyết dành cho cây chè, bà hy vọng sự phát triển của sản phẩm chè Thái Nguyên và các sản phẩm OCOP sẽ không ngừng vươn xa, giúp ngành nông nghiệp nói chung và sản phẩm chè của tỉnh Thái Nguyên nói riêng thực sự đạt được những tiêu chuẩn cao nhất, được đông đảo khách hàng trong nước và trên thị trường quốc tế đón nhận.

Khơi dậy tinh thần khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo

Ngoài sản phẩm trà, tỉnh Thái Nguyên còn phát triển đa dạng các sản phẩm OCOP khác. Song, một trong những tiêu chí hàng đầu của sản phẩm OCOP là phải mang đậm nét đặc trưng của địa phương gắn với tổ chức sản xuất, hình thành các vùng sản xuất hàng hóa tập trung quy mô lớn, xây dựng vùng nguyên liệu ổn định. Từ đó, đầu tư công nghệ để chế biến, bảo quản các sản phẩm chất lượng cao, an toàn vệ sinh thực phẩm, phát triển sản phẩm OCOP theo hướng liên kết chuỗi giá trị, từ khâu sản xuất, chế biến đến tiêu thụ nông sản nhằm nâng cao khả năng cạnh tranh, giá trị và lợi nhuận gia tăng.

Trước đây, trong thời gian làm việc tại Đài Loan, chị Trần Thị Thanh Hoa đã được tiếp cận, tìm hiểu về quy trình sản xuất nấm với công nghệ tiên tiến. Trở về quê hương lập nghiệp, nhờ ứng dụng công nghệ và kinh nghiệm trước đây, sau 15 năm thành lập, từ một mô hình sản xuất nhỏ, Công ty TNHH Công nghệ sinh học nấm Phú Gia đã trở thành trang trại nấm đầu tiên tại Việt Nam đạt chứng nhận hữu cơ quốc tế của Bộ Nông nghiệp Mỹ và Liên minh châu Âu vào năm 2019. Các sản phẩm nấm Phú Gia đều sử dụng nguyên liệu được kiểm soát theo tiêu chuẩn nghiêm ngặt quốc tế và các nguyên tắc trong sản xuất hữu cơ, không sử dụng công nghệ biến đổi gen, không có chất kích thích sinh trưởng, không có hóa chất bảo vệ thực vật, thuốc trừ sâu, phân bón hóa học, không sử dụng chất bảo quản.

Các sản phẩm nấm Phú Gia được người tiêu dùng quan tâm, lựa chọn

Trong quá trình phát triển sản xuất, Công ty trở thành một trong những đơn vị đi đầu trong việc nuôi trồng nhiều loại nấm như: Nấm linh chi sừng hươu, linh chi đỏ, đông trùng hạ thảo, nấm hương, nấm ngô, nấm mộc nhĩ, nấm hàu thủ, nấm đùi gà… và nhiều loại nấm khác. Với sự nỗ lực không ngừng, nấm Phú Gia đã được chứng nhận về quản lý an toàn thực phẩm trong nước và toàn cầu và chứng nhận OCOP 4 sao. Hiện nay, quy mô sản xuất của Công ty rộng tới 3 ha, sản lượng hằng năm đạt 200 - 300 tấn nấm các loại. Các sản phẩm của Phú Gia hiện có mặt tại nhiều hệ thống siêu thị và cửa hàng trên cả nước như: AEON, Lotte, Big C… và các thị trường xuất khẩu khó tính, như: Nhật Bản, Hà Lan, Mỹ, Úc, Đài Loan…

Không chỉ chị Hoa mà rất nhiều chủ thể khác đã mạnh dạn đổi mới mô hình sản xuất, áp dụng công nghệ để nâng cao giá trị sản phẩm, OCOP còn là môi trường thuận lợi để các doanh nghiệp trẻ, các hợp tác xã khởi nghiệp nông nghiệp phát huy năng lực sáng tạo. Nhiều bạn trẻ đã mạnh dạn đưa công nghệ mới vào sản xuất, chế biến nông sản, từ đó tạo ra các sản phẩm độc đáo, đáp ứng xu thế tiêu dùng hiện đại. Chính sự tham gia tích cực của đông đảo đối tượng đã làm cho OCOP trở nên năng động, đa dạng hơn, đồng thời mở ra triển vọng phát triển bền vững cho nông sản Thái Nguyên.

 Tạo đà cho sản phẩm OCOP vươn xa

Chương trình OCOP tại Thái Nguyên đã tạo dấu ấn rõ nét, khi nhiều sản phẩm đạt tiêu chuẩn 3 - 5 sao không chỉ hiện diện trong các hội chợ, siêu thị, mà còn được giới thiệu rộng rãi qua các sàn thương mại điện tử. Sự kết hợp giữa thế mạnh bản địa và công nghệ số đã mở ra hướng đi mới, gia tăng sức cạnh tranh và góp phần thúc đẩy, phát triển kinh tế địa phương bền vững.

Bên cạnh đó, để hỗ trợ phát triển OCOP, tỉnh Thái Nguyên đã thành lập các trung tâm giới thiệu sản phẩm và điểm bán hàng OCOP, đồng thời hỗ trợ cho các chủ thể OCOP tham gia các gian hàng bán và giới thiệu sản phẩm tại các hội chợ, triển lãm cấp tỉnh và khu vực. Những nỗ lực này giúp sản phẩm OCOP tiếp cận thị trường dễ dàng hơn, từ đó nâng cao khả năng cạnh tranh.

Điểm cốt lõi của Chương trình OCOP là khơi dậy tiềm năng nội lực, tập trung vào các sản phẩm đặc trưng mang tính bản địa do chính cộng đồng địa phương làm chủ, cộng với sự hỗ trợ của tỉnh đã góp phần tạo đà cho sản phẩm OCOP vươn xa. Chương trình không chỉ giúp nâng cao thu nhập mà còn tạo công ăn việc làm, giữ chân lao động tại nông thôn. OCOP cũng mở ra cơ hội cho các sản phẩm nông sản chủ lực phát triển bền vững. Thành công này cho thấy, OCOP không chỉ giúp nâng cao giá trị kinh tế của sản phẩm mà còn góp phần thay đổi tư duy sản xuất, từ “bán cái mình có” sang “sản xuất cái thị trường cần”. Đây chính là hướng đi tất yếu để nông sản Thái Nguyên hội nhập sâu hơn vào thị trường quốc tế.

Chương trình OCOP tại Thái Nguyên không chỉ giúp nâng cao giá trị nông sản mà còn là câu chuyện khơi dậy khát vọng, lan tỏa tinh thần đổi mới và hội nhập. Mỗi sản phẩm OCOP chính là sự kết tinh giữa bàn tay người nông dân, tri thức khoa học và bản sắc văn hóa địa phương, góp phần đưa sản phẩm của tỉnh Thái Nguyên vươn xa trong chuỗi giá trị toàn cầu.