Cô Đàm Thị Phương Thuý, giáo viên Trường THCS Quang Trung, phường Phan Đình Phùng hướng dẫn học sinh học môn Tiếng Anh

Mang hơi thở xứ trà vào lớp học ngoại ngữ

Cô Đàm Thị Phương Thuý, giáo viên tiếng Anh của Trường THCS Quang Trung chia sẻ: Điều thôi thúc cô tìm kiếm phương pháp dạy học mới xuất phát từ mong muốn giúp học sinh sử dụng được tiếng Anh trong đời sống thực tiễn. “Xứ trà Thái Nguyên luôn là niềm tự hào của tỉnh nhà. Tôi thường tự hỏi: Tại sao chúng ta không để học sinh dùng tiếng Anh để kể về chính quê hương mình - vùng đất của những đồi chè xanh ngát và nghề sao chè truyền thống? Điều đó không chỉ giúp các em học ngoại ngữ tốt hơn mà còn góp phần lan toả vẻ đẹp văn hoá địa phương” cô Thuý nói.

Bài giảng của cô Đàm Thị Phương Thuý được đăng tải trên trang web chính thức và facebook chính thức của nhóm công tác giáo dục đa ngôn ngữ khu vực châu Á - Thái Bình Dương

Từ ý tưởng ấy, nhiều hoạt động lồng ghép nghệ thuật đã được đưa vào bài học: Thiết kế poster giới thiệu các dân tộc ở Việt Nam hay hoá thân thành nhân vật trong những truyền thuyết dân gian... Mỗi hoạt động không chỉ mang lại những trải nghiệm học tập thú vị mà còn rèn năng lực ngôn ngữ và khơi mở cảm xúc, kích hoạt sáng tạo của học sinh.

Trong số các hoạt động nghệ thuật tại trường, dự án làm tranh từ lá trà khô được xem là điểm nhấn tiêu biểu nhất, thể hiện rõ sự gắn kết giữa môn tiếng Anh và văn hóa xứ Trà Thái Nguyên.

Ý tưởng xuất hiện khi các em học sinh lớp 9 có cơ hội tham quan làng nghề trà Tân Cương, vùng chè nổi tiếng bậc nhất Thái Nguyên. Học sinh được trực tiếp trải nghiệm việc hái lá chè, quan sát quy trình sao chè và cảm nhận trọn vẹn nét văn hoá trà đặc trưng của quê hương. Ở đó, khi nhìn thấy những vụn trà còn sót lại, cả thầy trò đều nảy ra một ý tưởng: Tại sao không thử tạo nên những bức tranh nghệ thuật từ chính những mảnh vụn ấy?

Trở lại lớp học, chỉ với những vật liệu đơn giản như vụn lá trà, giấy trắng, keo dán, các em đã cùng nhau thiết kế nên những bức tranh rất độc đáo. Có bạn vẽ cảnh đồi chè xanh mướt, có bạn tái hiện lại ngôi làng quê truyền thống, có bạn sáng tạo thành hình ảnh con vật hoặc biểu tượng gần gũi. Khi những bức tranh hoàn thành, các em cùng ngắm nhìn, cùng thuyết trình và chia sẻ cảm xúc của mình bằng tiếng Anh. Nhờ vậy, các tiết học ngoại ngữ trở thành trải nghiệm nghệ thuật trọn vẹn, giàu cảm xúc và gắn liền với bản sắc địa phương.

Các em học sinh được thăm quan trải nghiệm tại Hợp tác xã Chè Hảo Đạt

Phát triển ngôn ngữ từ những giá trị bản sắc

Theo cô giáo Nguyễn Huệ Oanh, Hiệu trưởng Trường THCS Quang Trung, việc đưa nghệ thuật và văn hoá trà Thái Nguyên vào giờ học tiếng Anh mang lại hiệu quả rõ rệt.

“Các hoạt động nghệ thuật, đặc biệt khi kết hợp với các yếu tố văn hoá địa phương giúp các em ghi nhớ từ vựng và cấu trúc ngôn ngữ tốt hơn. Các em phát triển kỹ năng giao tiếp một cách tự nhiên, hứng thú hơn với bài học và chủ động thể hiện bản thân, qua đó nâng cao chất lượng giờ học.” cô Oanh đánh giá.

Sự thành công ban đầu của mô hình có được nhờ tinh thần đổi mới của đội ngũ giáo viên. Nhiều thầy cô chủ động tham gia tập huấn, mạnh dạn thử nghiệm hoạt động mới và hợp tác chặt chẽ trong thiết kế bài học. Sự đồng hành của Ban Giám hiệu cùng sự ủng hộ của phụ huynh tạo thêm nền tảng vững chắc để mô hình được nhân rộng.

Tuy vậy, quá trình triển khai cũng đối mặt với những khó khăn đó là cơ sở vật chất chưa đồng đều; phòng học chức năng, đạo cụ nghệ thuật, thiết bị nghe nhìn còn thiếu; thời lượng chương trình chính khóa hạn chế và không phải giáo viên nào cũng có kinh nghiệm tích hợp nghệ thuật vào dạy học tiếng Anh. Điều này khiến việc triển khai đôi khi chưa thực sự linh hoạt và đồng bộ.

Cô Đàm Thị Phương Thuý chia sẻ: “Để mọi học sinh đều được tham gia đầy đủ, chúng tôi phải chuẩn bị rất kỹ về vật liệu và thời gian. Ngoài ra, với những em còn hạn chế khả năng tiếng Anh, giáo viên cần hướng dẫn sát sao hơn để các em tự tin thể hiện bản thân.”

Các tác phẩm được học sinh vẽ bằng chè khô

Trong những năm tới, trường THCS Quang Trung định hướng duy trì và mở rộng mô hình học tiếng Anh thông qua nghệ thuật theo hướng bền vững và phù hợp với điều kiện thực tế. Nhà trường tiếp tục xây dựng kế hoạch nhằm nâng cao năng lực cho giáo viên về phương pháp tích hợp nghệ thuật và văn hoá địa phương trong giảng dạy. Đồng thời, trường sẽ tạo ra kho học liệu chung, bao gồm video, kịch bản, tranh minh hoạ và các hoạt động mẫu để giáo viên dễ dàng áp dụng.

Bên cạnh đó, Nhà trường lên kế hoạch cải thiện cơ sở vật chất như trang thiết bị nghe nhìn, không gian trưng bày sản phẩm nghệ thuật của học sinh… nhằm tạo môi trường dạy học phong phú và hấp dẫn hơn. Trường cũng định hướng mở rộng mô hình ra các câu lạc bộ (CLB) ngoại khoá như CLB kịch tiếng Anh, CLB kể chuyện qua tranh, hoặc các dự án học tập gắn với văn hoá địa phương để học sinh có nhiều cơ hội thực hành.

Với chiến lược này, Nhà trường kỳ vọng mô hình sẽ được duy trì ổn định, ngày càng lan toả và trở thành một điểm nhấn trong hoạt động dạy - học tiếng Anh tại THCS Quang Trung.

Học tiếng Anh thông qua đóng kịch

Những hoạt động nghệ thuật tuy giản dị nhưng đầy ý nghĩa đã giúp học sinh thêm tự tin, nuôi dưỡng sáng tạo và gắn kết giữa tri thức với văn hóa, đưa lớp học hòa vào đời sống cộng đồng. Đó cũng là hành trình mà Trường THCS Quang Trung kiên trì theo đuổi, đưa học sinh chạm đến tri thức qua vẻ đẹp của nghệ thuật, sức mạnh của ngôn ngữ và những giá trị văn hóa của chính quê hương.